کنسانتره یا غذای متعادل چه است ؟
کنسانتره
یا غذای متعادل چه است ؟
به عبارتی طور که اشاره شد دام برای ساخت مطلوب به تیم ای از مواد غذایی نیاز داراست و بدیهی است که کلیه مواد غذایی مورد نیاز در یک گونه علوفه بطور بی نقص یافت نمی شود . لذا برای برطرف کردن این کمبود ها تعدادی از مواد غذایی با یک ترکیب مشخص و معلوم و میزان مشخص پس ازآسیاب کردن با نیز ترکیب و غذا فشرده گردیده جدیدی که اصطلاحاً کنسانتره نامیده می شود تولید می گردد تا دست کم نیاز و احتیاجات حفظ و تولید را در دام تامین کند . به عبارت دیگر کنسانتره یا غذای متعادل ترکیبی از یک‌سری مواد غذایی میباشد که قوی هست کلیه موادتشکیل دهنده و مواد اضطراری بدن دام را به اندازه کافی تامین کند .
مواد اولیه ای که با استفاده از آن ها کنسانتره تهیه می شود دارنده کیفیت مرغوبی می باشد که درادامه به آن اشاره خواهد شد . دراینجا واجب است بطور خلاصه اشاره ای به قیمت غذایی بعضی از مواد سازنده کنسانتره داشته باشیم .ولی
پیشین از آن مروجین و دامداران گرامی باید بدانند که پروتئین ، چربی، مواد قندی یا این که کربوهیدرات ها، مواد معدنی و ویتامین های قضیه نیاز بدن دام چه موادی میباشند و چه نقشی را در بدن دام به عهده دارند؟
اصول تهیه و تنظیم جیره متعادل یا این که کنسانتره
درتهیه
جیره های غذایی دام باید نکات زیر رعایت شود:
1- جیره متعادل با دانایی ازمیزان احتیاجات دام و ترکیب مواد مغذی تشکیل دهنده آن تهیه می گردد .
2- جیره متعادل به مقدار کافی انرژی و پروتئین مورد نیاز دام را تامین می کند .
3- جیره متعادل خوش غذا و دارنده امکان هضم مضاعف بالا می باشد .
4- جیره متعادل دارای همه موادتشکیل دهنده معدنی و ویتامین های مسئله احتیاج دام به مقدار مسئله نیاز می باشد .
5- جیره متعادل عاری از عنصرها مضر و مواد سمی برای تن دام می باشد .
6- بها تمام گردیده جیره متعادل از لحاظ اقتصادی قابل برگشت بوده، به عبارت دیگر بها جیره از ارزش موادی که دام ساخت می کند، کمتر بوده و نتیجه کافی را برای دامدار عاید می کند .
7- جیره متعادل یا کنسانتره، مطابق اصول بهداشتی تهیه شده و به سلامت دام خللی وارد نکرده وبویژه طعم و بوی شیر وگوشت رانامطلوب نمی سازد .
برای رسیدن به گنجایش تولیدی دامها، بخصوص دامهای اصیل وپرمحصول ، استعمال از علوفه ای که بتواند جوابگوی نیاز های دام باشد، بشدت اثرگذار می باشد، بطوری که حتی دامدارانی که آشنایی کافی ازمسائل تغذیه دام ندارند، کاملاً این نیاز را درک نموده واکثراً با کنجکاوی دوچندان درصدد کشف علل پیروزی دامدارانی میباشند که درزمینه تولیدها دامی پیروز بوده و توانسته اند با تغذیه صحیح دام به حداکثر استفاده وری دست یابند .
مواد مغذی مو جود در کنسانتره واهمیت آن درتامین تن درستی دام
1- کربوهیدرات ها یا این که مواد قندی انرژی زا: موادی می باشند که انرژی زمینه نیاز دام را تامین کرده واین انرژی صرف تامین عمل های حساس گوناگون بدن دام می شود . کربوهیدرات ها اولی و مهمترین ماده مغذی برای دام هستند . مثلاً دام برای ساخت شیر ، گوشت ، تکان ، تناول کردن و سایر کار های روزمره به انرژی نیاز دارااست . موادی مثل غلات، ملاس و تفاله چغندر قند دارنده انرژی فراوان میباشند .
2- پروتئین ها: پروتئین درشکل گیری عضله ها و ایجاد شیر اهمیت بخش اعظمی دارااست وکمبود آن موجب کاهش رشد، ساخت ، نقص درسلامت دام وتولید نظیر دام می گردد . موادی نظیر کنجاله تخم پنبه وکنجاله سویا دارای پروتئین زیادی می باشند .
3- چربی ها : اکثر مواد غذایی ، دارنده پاره ای چربی می باشند . چربی هم درتامین انرژی تن دام نقش دارای اهمیت دارد وبعضی ازویتامین ها مانند ویتامین K ،A ،D و E هم بوسیله چربی ها به تن دام منتقل می شوند .
4- مواد معدنی: این مواد نقش مهمی درتغذیه دام دارا هستند . مواد معدنی درساختمان اسکلت تن دام ودرترکیب تولید ها دام مانند: شیر، گوشت و غیره به کار می فرآیند . مهم ترین عنصرها مورد نیاز دام شامل: کلسیم ، فسفر، منیزیم، سدیم،کلر، گوگرد، منگنز، روی، ید و آهن بوده که فقدان هر یک ازآنها موجب کاهش رشد، تولید وباروری دام می گردد .
5- ویتامین ها: این مواد به میزان کمتری مسئله نیاز دامها می باشند اما به همین اندازه بایستی حتماً به تن دامها برسند . فقدان بعضی از ویتامین ها، سبب ساز عوارضی نظیر کوری، عدم باروری، سقط جنین وکاهش رشد و ضعف سیستم ایمنی (کمبود ویتامینA وE ) و . . . می شوند .ویتامین های زمینه نیاز که می بایست به کنسانتره بیش تر شوند عبارتند از :E ،D وA وبقیه ویتامین ها به وسیله خود حیوان ایجاد می شود وبه همین عامل کمتر به جیره افزوده می شود .